Toyota, hibrid otomobillerdeki öncülüğünü sürdürecek mi? Önümüzdeki 10 yıl içinde daha kaç farklı hibrid model göreceğiz?
Biz hibrid otomobillerin yaygınlaşmasındaki en etkili otomobil markasıyız. Önceden işler daha kolaydı. Benzinli bir otomobile elektrik motoru ve pilleri ekliyorduk. Fuar ile beraber plug-in-hibrid modelimizi pazara sunuyoruz ve bu otomobil sanıldığından daha komplike. Prius artık bir aile haline geliyor. Standart Prius haricinde ve fişe takılıp şarj edilebilen versiyon haricinde bir de 7 kişilik MPV versiyon olan Prius+ da var. Auris için de hal-i hazırda hibrid sunuyoruz. 2012'de de hibrid Yaris HSD'yi pazara sunacağız. Eskiden hibrid demek tek otomobil ve tek motor kombinasyonuydu. Biz bunu daha da genişleteceğiz.
Avrupa'da hibrid otomobilleriniz toplam ürünlerinizin yüzde kaçını kapsıyor? Hedefleriniz nedir?
Yaklaşık yüzde 10. 2015 yılında yüzde 20'lik bir oranı hedefliyoruz.
Hibride olan talebi siz mi yaratıyorsunuz yoksa müşteriler mi daha çok bu araçları istiyorlar?
Her geçen gün insanlar daha fazla çevreci aracı yollarda görmek istiyor. Örneğin Auris HSD satın alanların yüzde 69'u başka bir markadan bize gelmişler.
Bundan sonraki aşamada hidrojenli otomobiller özgün bir rol alacaklar. Avensis'te hibrid olacak mı?
Güncel Avensis'te değil ama bir sonraki nesilde muhtemelen sunacağız.
Pek çok marka tamamen elektrikli modeller sunarken Toyota'nın böyle planları olacak mı?
2015 yılına kadar yakıt hücreli seri üretim modelleri pazara sunacağız. İsterseniz şu anda da satın alabilsiniz ama fiyatı bir miktar yüksek. 250.000 Euro seviyesinde! Bu konuda akaryakıt üreticileriyle de işbirliklerimiz sürüyor. Elbette insanların satın alabileceği fiyatlarla satacağız bu otomobilleri.
Spor otomobillerde de hibrid teknolojisine yer verecek misiniz?
Hibrid teknolojisini her türden otomobile adapte edebilmek mümkün. Şu an biz Lexus modellerimizde bunu sunabiliyoruz. FT-86'da şimdilik kesinleşmiş bir hibrid planımız yok ama teknik olarak mümkün.
Japonya'da yaşanan deprem sonrasında nükleer enerjiye karşı bir antipati oluştu. Almanya nükleer santrallerini kapatma kararı aldı. Ancak elektrikli otomobiller için enerjiye ihtiyacımız olacağı söyleniyor. Sizce bu kadar çok elektrik üretimine ihtiyaç duyulacak kadar elektrikli otomobil yollarda dolaşacak mı?
Aslında sorunuz iki aşamalı. Çevreci olmak için bir otomobil alıyorsunuz ama ihtiyaç duyduğu enerji eğer kömür veya nükleerden geliyorsa bunun bir anlamı yok. Danimarka veya Hollanda gibi bazı ülkeler yenilenebilir enerjiye çabuk uyum gösterdiler. Almanya nükleerden vazgeçme kararı verdi ama Fransa yüzde 80 oranında nükleer reaktörleri kullanacağını söylüyor. Elektrikli otomobilleri yenilenebilir enerjiden şarj ediyorsanız esas çevreciliği gerçekleştiriyorsunuzdur. Sorunuzun ikinci bölümü ise; mevcut elektrikli otomobilleri şarj edebilmek için yeterli kapasitemiz var mı? Elektrik üretimi açıp kapatabileceğiniz bir iş değildir. Saklamak zordur. Elektrikli otomobillerin şarj edileceği saatler genellikle sanayinin çalışmadığı ve insanların uyudukları saatler olduğundan elektriğin çokça harcanmadığı saatler olacak. Dolayısıyla aşırı yüklenme olmayacaktır. Çünkü elektrik harcamasında otomobillerin payı çok çok küçük.
Pek çok Avrupa ülkesinde hibrid otomobiller için vergi teşviği var ama Türkiye'de yok. Elektrikli otomobiller için vergi teşviğine sahibiz ama nedense hibridler için bir destek vergisi yok. Sizin bu konudaki görüşleriniz nelerdir?
Pek çok ülke teşvik veriyor bu doğru. Elektrikli otomobillerin her türlüsü sürekli kullanılabilecek çözümler sunuyor. Elektrikli otomobillerin en büyük sorunu pillerin çok pahalı olması. Citroen, Mitsubishi ve Peugeot tam elektrikli otomobiller sunuyorlar ama biz aynı fiyata tam boy bir hibrid otomobil sunuyoruz.
Hala içten yanmalı motorlarda potansiyel var mı?
Örneğin dizel motorlardaki değişikliklerden sonra makyajlı Avensis'te yüzde 40'a varan oranlarda verimlilik artışı yakaladık. Hala gidilecek yer var bence.
Türkiye'nin Toyota için önemi nedir?
BRIC ülkelerinden sonra en fazla büyüme potansiyeli gösteren ülke Türkiye. Kişi başına düşen otomobil sayısının artması gerekiyor. Türk Lirası'ndaki dalgalanmalar pazarı etkiliyor. Kısa ve orta vadeli süreçte otomobil pazarının iki katına çıkacağını öngörüyorum.
Peki planlarınız nelerdir? Türkiye'deki üretim tesisiniz dünyanın en kaliteli ürünlerinizi ihraç ediyor. Bu başarılara yeni modeller mesela bir sedan eklenecek mi?
Türkiye'nin sedan otomobillere olan tutkusunun farkındayız ve üretim anlamında bu açığımızı kapatmamız gerektiğini biliyoruz. Ancak ben de gazeteleri okuyorum ve dedikodulardan öte kesinleşmiş bir sedan üretim planımız yok.
Peki hafi f ticari araç pazarınızdaki eksikliği gidermeyi düşünmüyor musunuz?
Türkiye'de ve Avrupa'nın belirli pazarlarındaki hafif ticari araç potansiyelinin farkındayız ancak hala bu tipte bir araç üretmekle ilgili bir planımız yok. Verso'yu üretmeye devam edip ihraç etme sürecimizi sürdüreceğiz.
Türkiye'deki yönetim için neler söyleyebilirsiniz?
Üretim kanadımız çok başarılı bir iş yapıyor. Satış ve pazarlama kanadındaysa Euro bazında satılan araçlarımız ekonomideki dalgalanmalardan ötürü zorluk yaşıyor. Türk Lirası'nın stabilitesi korunursa uzun vadede Toyota'nın Türkiye'deki satışlarının katlanması işten bile değil.
Yazı ve fotoğraf: Birkan Demir Çalışkan
