Otomat makinelerinin hem sayısı hem de kullanım alanları artıyor. Yaygın kullanımı ile otomatlar kamuya açık alanlarda gazete, meşrubat ve bisküvi satışı için kullanılan makineler. Bunlar dışında kırtasiye ürünleri, sağlık malzemeleri ve oyuncak gibi ürünlerin satışını yapan otomatlar da bulunuyor. Şaşırmayın... Artık otomatlardan satılan ürünlerin arasına otomobil de eklendi.
Dünyada en fazla otomat makinesi bulunan ülkelerinden ABD'de bir girişimci otomobil satın alma deneyimini eğlenceli hale getiren otomobil otomatını hayata geçirdi.
Carvana isimli firmanın ABD'de Atlanta- Georgia, Nashville-Tennessee ve Houston-Teksas olmak üzere üç noktada otomobil otomatı bulunuyor.
Meşrubat otomatına benzer hizmet veren otomobil otomatı şöyle çalışıyor. Müşteri firmanın internet sitesinden otomobillerin 360 derece çekilmiş fotoğraflarını ve videolarını görebiliyor. Ayrıca ekspertiz raporlarını (Hasar, kaza vb.) inceleyebiliyor.
Müşteri seçimini yapıp, ödemesini yaparak tüm işlemelerini internet üzerinden tamamlıyor. Sıra otomobilin teslimatına geliyor. İşte bu kısım eğlenceli bir şekilde yapılıyor. Müşteri otomobilini adeta otomattan meşrubat alır gibi teslim alıyor.
Müşteri otomata gittiğinde avuç içi kadar genişlikte bir para veriliyor. Aracını seçiyor, parayı atıyor ve araç kuleden asansörle indiriliyor.
Taşıyıcı platform aracı teslim alma noktasına getiriyor. Son olarak otomat makinesine atılan para ise anı olarak saklaması için müşteriye veriliyor.
Carvana firması otomatın olmadığı yerlerde, müşterilerine evlerinde teslimat yapabiliyor. Ya da müşterilerin otomata gelerek araçlarını teslim almaları için 200 dolarlık uçak bileti hediye ediyor. Carvana, ikinci el otomobil satışı yapan normal galerilere göre bin 400 dolar daha ucuza satış yaptığını iddia ediyor. Firmanın bir başka özelliği ise müşterilerin yedi gün içinde satın aldıkları otomobili iade edebilmeleri.
UMUT VEREN FİRMA SEÇİLDİ
Ernia Garcia, Phoenix Arizona'da Carvana isimli bir start-up firması kurdu. Şirket 2016 yılında 160 milyon dolar para toplayarak, toplam yatırımını 460 milyon dolara çıkardı. Caravana, 2015'te Forbes'in seçtiği ABD'da umut veren firmalar araştırmasında beşinci sırada yer aldı. Şirketin CEO'su Ernia Garcia, aslında otomobil işine uzak değil. Babası Ernest C. Garcia ise 1977'den beri faaliyet gösteren Drive Time isimli ikinci el otomobil firmasının CEO'su. Zaten Carvana'nın da, Drive Time firması ile organik bağı bulunuyor.
İLK OTOMAT M.Ö. 215'TE KEŞFEDİLMİŞ
İlk olarak ABD'de hayata geçen otomobil otomatı, dünyada nasıl karşılanacak göreceğiz. Ancak, bu yeni gelişmeyi yazarken, merak edip otomat makinelerinin tarihçesini araştırdım. Otomatın tarihçesi oldukça eskilere, M.Ö. 215 yılına dayanıyormuş. Yunan matematikçi Heron tarafından keşfedilmiş. Tapınaklarda kısıtlı miktardaki kutsal suyun adaletli şekilde verilmesi için tasarlanmış. Ticari amaçla üretilen ilk otomatlar ise 18'inci yüzyılda İngiltere'de posta pulu ve ABD'de şeker makinaları olmuş. Dünyada en fazla otomat makinası bulunan ülke Japonya. Makine sayısı 5.5 milyon adeti buluyor. 23 kişiye bir otomat düşüyor. Japonya'dan sonra en fazla otomat bulunan ülke ABD. 40 kişiye bir otomat düşen ABD'de, otomat satışından elde edilen gelirin yılda 33 milyar dolar olduğu söyleniyor.
Ufuk SANDIK
