Sürekli yollarda geçen çocukluk dönemi sonucu, otobüslere sıkı sıkıya bağlanan Ozan Işık, o günlerde hayal ettiklerini şimdilerde kağıda döküyor. Mersin Üniversitesi'nde grafik tasarım üzerine eğitim alan 36 yaşındaki Işık, bunun çizimlerini geliştirdiğini söylüyor. Amatör tasarımcı şu an bir reklam ajansında çalışıyor. Hedefiyse otobüs üreten bir firmanın tasarım departmanında görev alabilmek. Bizden söylemesi…
Çizim yapanlar genelde otomobilin üzerine yoğunlaşır. Siz neden otobüsü tercih ettiniz?
Ozan Işık: Babam memurdu. Sürekli bir şehirden diğerine hareket ederdik. Tabi bu yolculuları otobüsle yapardık. Şöyle söyleyeyim, ben doğar doğmaz otobüse binmişim. Malatya'dan Ankara'ya. Gitmişim. Yani, hayatım otobüste geçti. Çizime de yatkınlığım vardı. İlkokul çağlarında küçük küçük çizerdim. Otobüsleri incelerdim. Çoğu kişi otomobille başlar ama bende otobüs ağır bastı. Traktörler de ilgimi çekerdi.
Bu çizim işi eğitiminizi de etkiledi mi?
Işık: Daha çok eğitimim çizimimi etkiledi. Aldığım eğitim sayesinde çizimim gelişti. Kaldı ki bu çizimlere mimar da grafiker de tasarımcı gözüyle bakar. Zaten tasarımın belli başlı kuralları vardır.
Çizimlerinizi herhangi bir kuruluşa gönderdiniz mi? Ya da bir başvuruda bulundunuz mu?
Işık: Evet, başvurdum. Dosyanı gönderiyorsun, ama karşında muhatap olabilecek kimse yok. Birisinin ismi olması la- 38 2 Ozan Işık BASİTLEŞTİRMEK ZORDUR Amatör olarak otobüs tasarımı yapan ve çizimlerini otohaber Dergisi ile paylaşan Ozan Işık, üretici firmalara ulaşamamaktan şikayetçi. zım.
Hiç geri dönüş oldu mu?
Işık: MAN'dan geri dönüş oldu. Ama onlarınki de hazır tasarım. Bir önce görüştüğümüzde, bir ekip oluşturulacak denmişti MAN'dan başka diğer firmalardan geri dönen olmadı.
Tasarımlarınızı internette paylaşma yolunu denediniz mi? Blog veya benzeri sosyal medyayı kullanıyor musunuz?
Işık: Denemedim. Bunu yapsam bile, o kişilere ulaşamadığım zaman sıkıntı oluyor. O yöneticilere ulaşmalı.
Hangi marka için çalışmak isterdiniz?
Işık: Temsa ile çalışmak isterdim. Daha sıcak geliyor. Bir kere Türk markası. Hem başarılılar da.
Tasarımlarınıza nasıl tepkiler alıyorsunuz?
Işık: İngiltere'den gelen bir tasarımcı vardı. İzmir'de tanışmıştım onunla. Kendisine tasarımlarımı gösterdiğimde çok beğenmişti. Kendisi Londra'nın geleneksel otobüslerinin tasarımını yapmış.
Çizimlerde neye dikkat ediyorsunuz?
Işık: Yolcunun bakış açısı. Yani, tasarım yolcu ve şoförü olumsuz etkilemeyecek. Mesela, Neoplanlar'da önkısımda bir bölüm vardı. Yolcuyu rahatsız ediyordu. İçerde oturanlar kolunu yaslayamıyordu. Travegolar'da da arkada bir parça vardı. Arkada oturanlar dışarıyı göremiyordu. Gerçi sonra bu düzeltildi. Dolayısıyla rahatlık ve psikolojik etmenler de önemli. Sadelik rahatlık hissi verir. Yine Mercedes-Benz Travego başarılıdır bu konuda, 403 ise efsanedir. Zaten basit tasarım her zaman zor tasarımdır.
Esinlenme var mı, peki?
Işık: Bir tasarımımda dalgalardan yola çıktım. Otobüs güzel görünsün diye dalga çizgilerini daha kalın yapsam, bu sefer yolcu kendini rahat hissetmeyecek. Çünkü yolcunun bakış açısını engelleyecek.
Tasarımlarınızda daha çok, aracın ön tasarıma yönelik çalışmalar yapıyorsunuz…
Işık: Aslında ben çizmeye yanlardan başlıyorum. Sonra ön tarafa geçer ve en son da arka kısmı tasarlarım. Burada görsel denge de önemlidir.
Bu işin incelikleri ne?
Işık: Örneğin, Mercedes- Benz çift katlı otobüs yapmaz. Eğer ben bunu bilmesem, bu markaya yönelik doğru tasarım yapamam. Yani markalar hakkında detayları bilmek lazım. Bir de bu işlerde hedef kitle şoförler. Şoförleri de etkilemeli. Ayrıca tasarım gelecekte de kullanılabilmeli. Diğer yandan tasarım da tek başına yeterli olmuyor bazen. Tamam, araç güzel de, içinde uyunmuyor ki.
Otobüsleri tasarlarken kaç koltuk kapasiteli olacağı ve motor gücü gibi etmenleri de düşünüyor musunuz?
Işık: Hayır, ben sadece dışını tasarlıyorum. İç mekan, iç tasarımcıların işi.
Çizimlerinizde karakterlerden de yola çıkmışsınız. Bilim kurguyla aranız iyi mi?
Işık: Bilim kurguya ilgili olduğum söylenemez. Ama Star Wars'u severim.
Darth Bus'ı bir yerden mi örnek aldınız?
Işık: Tamamen benim fikrim.
En başarılı tasarımcı kimdir size göre?
Işık: Bob Lee. Kendisi Temsa için de bir otobüs tasarlamıştı. Temsa Diamond'ı. Bana göre dünyanın en iyisi o şu anda.
Marka olarak baktığımızda, sizce en başarılı tasarımlara kim imza atıyor?
Işık: Diğerleri üretir, ama Mercedes-Benz tasarlar. Mercedes- Benz'in otobüsleri devrim niteliğinde oluyor. 403 bir fenomendir mesela. Temsa da başarılı. Özellikle belediye otobüsleri güzel. İyi yoldalar. Ama Yeni Safirler'i sevemedim. Otomobil olarak, Amerikan araçlarının tasarımları güzeldir. Kendileri dayanıklıdır. Ama Türkiye'de kullanamıyoruz. Sonuçta benzin pahalı. Bir de Volvo'yu severim. Sade ve hoş tasarımları var.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Işık: Bir yerlere ulaşamamaktan ötürü, tasarım yapmaktan soğuyorum. Çünkü bu durum beni üzüyor. Kötü tasarımların onaylandığı görünce de ''yazık'' diyorum. Sonuçta onca para harcanıyor. Dolayısıyla üreticilerle ben bu işin eğitimini almak ve bir tasarımcı olarak kariyer yapmak istiyorum.
Yazı: Yunus Emre Kabaoğlu
